Proces legislacyjny w Polsce

Pierwszym etapem procesu legislacyjnego jest wniesienie inicjatywy ustawodawczej, czyli zgłoszenie projektu ustawy przez uprawnione podmioty.

Projekt ustawy składany jest na ręce Marszałka Sejmu.

W kolejnym etapie projekt ustawy rozpatrywany jest przez Sejm w trzech czytaniach. Czytania projektu ustawy odbywają się na posiedzeniach plenarnych Sejmu lub na posiedzeniach komisji sejmowych właściwych dla danej problematyki wynikającej z projektu. Podczas czytań przedstawiane jest uzasadnienie projektu. Następnie przeprowadzana jest debata nad ogólnymi zasadami projektu, a dopiero później nad jego poszczególnymi rozwiązaniami. Wówczas mogą być zgłaszane wnioski i poprawki dotyczące projektu. Podczas trzeciego czytania odbywa się głosowanie nad projektem ustawy. Sejm uchwala ustawę zwykłą większością głosów (liczba głosów „za” jest większa niż liczba głosów „przeciw”), w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Następnie Marszałek Sejmu przekazuje uchwaloną ustawę Marszałkowi Senatu.

Sejm może odrzucić zarówno poprawki Senatu, jak i wniosek o odrzucenie ustawy bezwzględną większością głosów (liczba głosów „za” jest większa niż suma głosów „przeciw” i „wstrzymujących się”), w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Po rozpatrzeniu stanowiska Senatu, Marszałek Sejmu przekazuje ustawę do podpisu Prezydentowi RP.

Prezydent RP podpisuje ustawę w ciągu 21 dni od dnia jej przedstawienia przez Marszałka Sejmu (7 dni w przypadku ustaw pilnych i ustawy budżetowej),
a następnie zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw.

Prezydent ma prawo odmówić podpisania ustawy (tzw. weto ustawodawcze) i z umotywowanym wnioskiem przekazać ją Sejmowi do ponownego rozpatrzenia. Sejm może większością 3/5 głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, odrzucić weto Prezydenta.

Prezydent ma również prawo, w przypadku wątpliwości prawnych co do ustawy uchwalonej przez parlament, złożyć wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie jej zgodności z konstytucją.