I. Podmioty uprawnione do wniesienia projektu pod obrady Rady Ministrów
Podmiotami uprawnionymi do wniesienia projektu stanowiska Rządu do rozpatrzenia przez Radę Ministrów są, co do zasady, te same podmioty, które posiadają prawo jego uzgadniania, konsultacji publicznych lub opiniowania, a także wnoszenia projektu do rozpatrzenia przez właściwe komitety i Stały Komitet Rady Ministrów.
Prawo wniesienia projektu stanowiska Rządu pod obrady Rady Ministrów przysługuje:
- członkom Rady Ministrów,
- Szefowi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
- podmiotom, które zostały upoważnione przez Prezesa Rady Ministrów do opracowania lub prowadzenia procesu uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania lub wnoszenia projektów stanowiska Rządu do rozpatrzenia przez właściwy komitet, Stały Komitet Rady Ministrów oraz Radę Ministrów,
- Przewodniczącemu Stałego Komitetu Rady Ministrów w przypadku przejęcia przez Stały Komitet Rady Ministrów prowadzenia projektu stanowiska Rządu jako organ wnioskujący (patrz objaśnienia dotyczące etapu Stały Komitet Rady Ministrów).
Organ wnioskujący wnosi projekt stanowiska Rządu do rozpatrzenia przez Radę Ministrów za pośrednictwem Sekretarza Rady Ministrów, który prowadzi rejestr projektów wniesionych do rozpatrzenia przez Radę Ministrów.
Sekretarz Rady Ministrów przekazuje członkom Rady Ministrów oraz stałym uczestnikom posiedzeń Rady Ministrów, Przewodniczącemu Stałego Komitetu Rady Ministrów i Prezesowi Rządowego Centrum Legislacji wniesiony projekt stanowiska Rządu nie później niż 7 dni przed dniem posiedzenia, na którym ma on zostać rozpatrzony. W uzasadnionych przypadkach termin ten za zgodą Prezesa Rady Ministrów może zostać skrócony za zgodą Prezesa Rady Ministrów.
II. Wniesienie projektu pod obrady Rady Ministrów
W szczególnych przypadkach organ wnioskujący może wnieść autopoprawkę do skierowanego pod obrady Rady Ministrów projektu stanowiska Rządu. Zalecane jest, aby autopoprawka wnoszona przed terminem posiedzenia Rady Ministrów była przedstawiona w piśmie skierowanym do rozpatrzenia przez Komitet. W celu wyraźnego zaznaczenia zakresu autopoprawki nie należy nanosić jej na tekst projektu stanowiska Rządu. Powyższa reguła nie znajdzie zastosowania w przypadku, gdy zmiany dokonywane w projekcie są znaczne, wówczas organ wnioskujący przedstawia nowy tekst stanowiska do rozpatrzenia przez Radę Ministrów, wyróżniając graficznie wprowadzone zmiany. Natomiast autopoprawka zgłoszona przez organ wnioskujący w trakcie posiedzenia jest rozpatrywana bezpośrednio na tym posiedzeniu.
III. Wymagania dotyczące wniosku o rozpatrzenie projektu
Wniosek o rozpatrzenie projektu stanowiska Rządu powinien, w sposób możliwie zwięzły, określać jego istotę i cel oraz wskazywać inne okoliczności mające istotny wpływ na podjęcie rozstrzygnięcia przez Radę Ministrów, a także przedstawiać:
- informację o przewidywanych skutkach społeczno-gospodarczych projektu, w tym o jego wpływie na sektor finansów publicznych – jeżeli nie sporządzono OSR pozarządowego projektu ustawy,
- informację o wynikach przeprowadzonych uzgodnień,
- informację na temat ustaleń właściwego komitetu i Stałego Komitetu Rady Ministrów,
- zmiany projektu wprowadzone po rozpatrzeniu projektu przez Stały Komitet Rady Ministrów i przyczyny ich wprowadzenia.
Do wniosku o rozpatrzenie projektu stanowiska przez Radę Ministrów dołącza się:
- tekst projektu stanowiska Rządu wraz z OSR (jeżeli była sporządzana do pozarządowego projektu ustawy – § 150 Regulaminu),
- protokół rozbieżności,
- opinię o projekcie stanowiska rządu, sporządzoną przez Centrum Analiz Strategicznych,
- opinię Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów wraz ze stanowiskiem organu wnioskującego (§ 151 Regulaminu),
- opinie, analizy i inne materiały wymagane lub niezbędne ze względu na przedmiot projektu.
Jeżeli wniosek o rozpatrzenie projektu stanowiska Rządu nie spełnia wymagań formalnych, wówczas Sekretarz Rady Ministrów może wystąpić do organu wnioskującego o ich usunięcie w wyznaczonym terminie. Sekretarz każdorazowo określa termin w zależności od rodzaju uchybień oraz czasu koniecznego do uzupełnienia wniosku. Jeżeli w wyznaczonym terminie organ wnioskujący nie uzupełni braków formalnych wniosku, wówczas Sekretarz Rady Ministrów może zwrócić projekt stanowiska Rządu organowi wnioskującemu.
Wyjątek:
Za zgodą Prezesa Rady Ministrów Rada Ministrów może rozpatrzyć projekt stanowiska Rządu, który nie spełnia wymagań formalnych wynikających z Regulaminu pracy Rady Ministrów (§ 84 ust. 4 Regulaminu).
IV. Uwagi do projektu
Prawo zgłaszania uwag do projektu stanowiska Rządu posiadają:
- członkowie Rady Ministrów,
- Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
- Prezes Rządowego Centrum Legislacji.
Powyższy katalog stanowi konsekwencję określenia katalogu podmiotów, z którymi organ wnioskujący jest obowiązany uzgodnić projekt stanowiska Rządu.
Uwagi do projektu stanowiska Rządu należy wnosić za pośrednictwem Sekretarza Rady Ministrów nie później niż do godziny 16.00 dnia poprzedzającego termin posiedzenia Rady Ministrów. W przypadku wyznaczenia posiedzenia w innym dniu niż stały termin posiedzenia Rady Ministrów ustalony przez Prezesa Rady Ministrów powyższą zasadę dotyczącą terminu zgłaszania uwag stosuje się odpowiednio.
Organ wnioskujący odnosi się do przedstawionych uwag przed posiedzeniem Rady Ministrów za pośrednictwem Sekretarza Rady Ministrów.
Projekt stanowiska Rządu, do którego zgłoszono uwagi, Sekretarz Rady Ministrów, działający z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów, może przekazać Sekretarzowi Stałego Komitetu Rady Ministrów w celu jego ponownego rozpatrzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów.
V. Tryb pracy Rady Ministrów
Przepisy Regulaminu pracy Rady Ministrów dopuszczają również możliwość rozpatrzenia projektów dokumentów rządowych w trybie obiegowym. O trybie tym decyduje Prezes Rady Ministrów albo działający z jego upoważnienia Sekretarz Rady Ministrów, na wniosek organu wnioskującego albo z własnej inicjatywy. Jednakże w praktyce projekty stanowisk Rządu, zwłaszcza te, w stosunku do których nie były zgłaszane w toku uzgodnień zasadnicze uwagi, rozpatrywane są przez Radę Ministrów w trybie obiegowym.
- Rozpatrywanie projektu na posiedzeniu
Rada Ministrów rozpatruje projekt stanowiska Rządu według porządku obrad, którego projekt przed posiedzeniem ustala Sekretarz Rady Ministrów.
Prace nad konkretnym projektem stanowiska Rządu na posiedzeniu Rady Ministrów rozpoczyna krótkie zreferowanie meritum rozwiązań zawartych w projekcie. Projekt referuje Prezes Rady Ministrów lub organ wnioskujący, a w uzasadnionych przypadkach Prezes Rady Ministrów może powierzyć ten obowiązek przedstawicielowi organu wnioskującego.
W trakcie dalszych prac nad projektem Rada Ministrów rozpatruje:- rozbieżności stanowisk, ujęte w protokole rozbieżności, opracowanym po posiedzeniu Stałego Komitetu Rady Ministrów i zawierającym uwagi, które nie zostały rozstrzygnięte przez ten Komitet (patrz objaśnienia dotyczące etapu Stały Komitet Rady Ministrów),
- uwagi zgłoszone do projektu stanowiska Rządu w terminie wyznaczonym na ich przedstawienie.
Prezes Rady Ministrów może wyrazić zgodę na rozpatrzenie przez Radę Ministrów uwag zgłoszonych po upływie terminu wyznaczonego na ich przedstawienie oraz zgłoszonych na posiedzeniu Rady Ministrów.
- Rozpatrywanie projektu w trybie obiegowym
Sekretarz Rady Ministrów, kierując projekt stanowiska Rządu do rozpatrzenia przez Radę Ministrów w trybie obiegowym, wyznacza termin na wyrażenie opinii. Wyznaczenie terminu krótszego niż 1 dzień od przekazania projektu stanowiska Rządu jest dopuszczalne wyłącznie w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
VI. Rozstrzygnięcia Rady Ministrów
- Projekt rozpatrywany na posiedzeniu
- przyjęciem projektu stanowiska bez zmian,
- przyjęciem projektu stanowiska ze zmianami,
- odrzuceniem projektu stanowiska,
- podjęciem rozstrzygnięcia o ponownym rozpatrzeniu projektu stanowiska po spełnieniu określonych wymogów lub w innym terminie. W takim przypadku Rada Ministrów może w szczególności:
- zobowiązać organ wnioskujący do:
- przeprowadzenia procesu uzgodnień, konsultacji publicznych lub opiniowania,
- opracowania i wniesienia do rozpatrzenia w określonym terminie nowego tekstu projektu stanowiska,
- dokonania w projekcie stanowiska niezbędnych zmian i uzupełnień,
- skierować projekt stanowiska do:
- rozpatrzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów lub inny organ wewnętrzny Rady Ministrów, wskazując termin do zajęcia stanowiska lub zobowiązując Komitet do:
- przeprowadzenia procesu uzgodnień, konsultacji publicznych lub opiniowania,
- opracowania i wniesienia do rozpatrzenia w określonym terminie nowego tekstu projektu stanowiska,
- dokonania w projekcie stanowiska niezbędnych zmian i uzupełnień,
- zaopiniowania przez Radę Legislacyjną przy Prezesie Rady Ministrów lub wskazany organ wewnętrzny Rady Ministrów.
- Projekt rozpatrywany w trybie obiegowym
Projekt stanowiska Rządu, wobec którego została podjęta decyzja, iż będzie rozpatrywany w trybie obiegowym uważa się za przyjęty, jeżeli: - w wyznaczonym terminie nie zgłoszono do niego uwag,
- zgłoszone uwagi zostały uwzględnione przez organ wnioskujący,
- zgłoszone uwagi zostały wyjaśnione przez organ wnioskujący, a wyjaśnienia te zostały przyjęte przez podmiot zgłaszający.
W przypadku gdy projekt stanowiska Rządu został skierowany do rozpatrzenia przez Radę Ministrów na posiedzeniu, prace nad tym projektem mogą zakończyć się:
Jednocześnie z przyjęciem projektu stanowiska Rządu Rada Ministrów udziela członkowi Rady Ministrów upoważnienia do reprezentowania Rady w toku prac parlamentarnych. Jeżeli Rada Ministrów upoważni Prezesa Rady Ministrów, wówczas Prezes może upoważnić inne podmioty, np. Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych czy Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Tym samym nieuwzględnienie lub niewyjaśnienie uwag zgłoszonych do projektu stanowiska Rządu, a także nieprzyjęcie wyjaśnień skutkuje przerwaniem trybu obiegowego i koniecznością rozpatrzenia projektu w trybie zwykłym, tj. na posiedzeniu Rady Ministrów. W tym miejscu zauważenia wymaga, że zgłoszenie uwag o charakterze legislacyjnym lub redakcyjnym nie przerywa procedury przyjęcia projektu stanowiska w trybie obiegowym. Jak bowiem wskazano wyżej, Rada Ministrów nie rozpatruje uwag tego typu, tylko przekazuje je, za pośrednictwem Sekretarza Rady Ministrów, Rządowemu Centrum Legislacji lub właściwej komórce organizacyjnej w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Sekretarz Rady Ministrów na najbliższym posiedzeniu Rady Ministrów informuje członków Rady Ministrów o przyjęciu danego projektu stanowiska Rządu w trybie obiegowym. Wszystkie projekty stanowisk Rządu do pozarządowych projektów ustaw przyjęte w tym trybie są umieszczane w rejestrze prowadzonym przez Sekretarza Rady Ministrów.
VII. Opracowanie tekstu ostatecznego projektu
Niezależnie od trybu przyjęcia projektu stanowiska Rządu Sekretarz Rady Ministrów powierza sporządzenie jego tekstu ostatecznego zgodnego z rozstrzygnięciami Rady Ministrów organowi wnioskującemu lub innemu organowi w uzgodnieniu z właściwą komórką organizacyjną Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W tym przypadku Sekretarz Rady Ministrów informuje organ o konieczności przygotowania tekstu ostatecznego.
Wybranie podmiotu właściwego do sporządzenia tekstu ostatecznego projektu stanowiska Rządu jest uzależnione od charakteru i rodzaju zmian, które należy wprowadzić do projektu po jego przyjęciu przez Radę Ministrów.
Sekretarz Rady Ministrów może zarządzić przedstawienie projektu stanowiska Rządu członkom Rady Ministrów w celu potwierdzenia przeprowadzonych po posiedzeniu Rady Ministrów dodatkowych uzgodnień projektu stanowiska Rządu. Członkowie Rady Ministrów zajmują stanowisko w terminie wyznaczonym przez Sekretarza, który nie może być dłuższy niż 3 dni od dnia udostępnienia tego projektu. W przypadku braku potwierdzenia ze strony członków Rady Ministrów projekt stanowiska może zostać skierowany ponownie do rozpatrzenia przez Radę Ministrów. Omówionego etapu nie należy jednak utożsamiać z przyjęciem projektu stanowiska Rządu w trybie obiegowym.
VIII. Reasumpcja rozstrzygnięcia Rady Ministrów
Zanim przejdziesz do następnego etapu, sprawdź
opinie, analizy i inne materiały wymagane lub niezbędne ze względu na przedmiot projektu
Lp. | Wykonanie następujących czynności | Część opracowania | Tak | Nie | |
1 | czy wniosek o rozpatrzenie projektu przez Radę Ministrów zawiera: | zwięzłe określenie istoty i celu projektu oraz wskazanie innych okoliczności mających istotny wpływ na podjęcie rozstrzygnięcia przez Radę Ministrów | III | ||
informację o przewidywanych skutkach społeczno-gospodarczych projektu, w tym o jego wpływie na sektor finansów publicznych – jeżeli nie sporządzono OSR pozarządowego projektu ustawy | III | ||||
informację o wynikach przeprowadzonych uzgodnień | III | ||||
informację nt. ustaleń właściwych komitetów | III | ||||
informację nt. ustaleń Stałego Komitetu Rady Ministrów | III | ||||
informację nt. zmian projektu wprowadzonych po rozpatrzeniu projektu przez Stały Komitet Rady Ministrów i przyczyn ich wprowadzenia | III | ||||
2 | czy do wniosku o rozpatrzenie projektu przez Radę Ministrów dołączono: | tekst projektu wraz z OSR (jeżeli została sporządzona) | III | ||
protokół rozbieżności | III | ||||
opinię Rady Legislacyjnej wraz ze stanowiskiem organu | III | ||||
opinie, analizy i inne materiały wymagane lub niezbędne ze względu na przedmiot projektu | III | ||||
3 | czy ustosunkowano się do: | uwag zgłoszonych przez członków Rady Ministrów | IV | ||
uwag zgłoszonych przez Szefa KPRM | IV | ||||
uwag zgłoszonych przez Prezesa Rządowego Centrum Legislacji | IV |